خشکی واژن عارضه‌ای است که بسیاری از خانم‌ها در برهه‌ای از زمان ممکن است با آن مواجه شوند، این عارضه معمولاً زمانی که پوست واژن نازک و خشک باشد اتفاق می‌افتد و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
خشکی واژن می‌تواند موجب درد در هنگام نشستن، ورزش، ادرار کردن و یا در زمان رابطه جنسی شود.
به طور معمول پوشش واژن با ترشح مایعاتی موجب ضخامت و الاستیک ماندن بافت واژن می‌شود. زمانی که بافت واژن رطوبت لازم را نداشته باشد دچار خشکی و نازکی می‌شود و همان طور که اشاره کردیم منجر به بروز مشکلات بسیاری به خصوص در هنگام رابطه جنسی می‌شود. در این مقاله از سایت دکتر فاطمه قربعلی به ارائه توضیحاتی در خصوص این مشکل و همچنین راه های درمانی صحبت خواهیم کرد. لطفا تا انتها با ما همراه باشید.
خشکی واژن
بر اساس تحقیقات حدود 17 درصد از افراد 18 تا 50 سال مشکل خشکی واژن را به خصوص در هنگام رابطه جنسی تجربه کرده‌اند.
توضیحات دکتر فاطمه قربعلی در خصوص آتروفی واژن
خشکی واژن پس از یائسگی
خشکی واژن در هر سنی ممکن است ایجاد شود اما احتمال بروز آن پس از یائسگی افزایش می‌یابد. هورمون استروژن یکی از عواملی است که موجب مرطوب شدن و سالم ماندن دیواره‌ی واژن می‌شود، زمانی که میزان ترشح استروژن پیش از یائسگی کاهش می‌یابد، خشکی واژن نیز به مرور افزایش می‌یابد و در نهایت موجب خشکی و نازک شدن دیواره‌های واژن پس از یائسگی می‌شود، این وضعیت در دوران یائسگی رایج بوده و به آن آتروفی واژن نیز گفته می‌شود.
علت خشکی واژن چیست؟
همان طور که اشاره کردیم کاهش استروژن پیش و پس از یائسگی یکی از دلایل اصلی خشکی واژن می‌باشد، سایر دلایلی که ممکن است موجب بروز این مشکل شود عبارتند از:
- تغییرات هورمونی که در هنگام شیردهی و زایمان رخ می‌دهد.
- مصرف قرص‌های ضدبارداری و یا روش‌های پیشگیری از بارداری مبتنی بر هورمون‌ها
- عارضه جانبی مصرف داروها حین شیمی درمانی و یا هورمون درمانی
- بیماری دیابت
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد استروژن در درمان فیبروم رحم و یا اندومتریوز
- مصرف برخی داروهای ضد افسردگی و یا آنتی هیستامین‌ها
- اووفورکتومی (خارج ساختن تخمدان‌ها)
- سندرم شوگرن (اختلالی خود ایمنی که منجر به کاهش مایعات در سراسر بدن می‌شود)
- عدم تحریک جنسی پیش از رابطه جنسی
- مصرف صابون، ژل و یا اسپری‌های معطر در اطراف و یا داخل واژن
علائم خشکی واژن
- سوزش و خارش
- خونریزی پس از رابطه جنسی به دلیل تحریک دیواره‌ی واژن
- احساس درد در ناحیه تناسلی
- عفونت‌های مکرر در دستگاه تناسلی و ادراری
- احساس به دفع ادرار
- از دست دادن تمایل به رابطه جنسی (خشکی واژن معمولاً در هنگام رابطه جنسی بیشتر مشخص می‌شود، خشک بودن واژن موجب درد شدید در هنگام رابطه جنسی مشده و در نهایت فرد علاقه و تمایل خود به ایجاد رابطه جنسی را از دست خواهد داد).
تشخیص خشکی واژن
تشخیص خشکی واژن بر مبنای بررسی سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی می‌باشد، پزشک متخصص زنان در قزوین ممکن است در مورد علائم، داروهای مصرفی، زمان شروع این مشکل و … سوالاتی را از شما بپرسد، آزمایش‌های زیر جهت تائيد تشخیص ممکن است پیشنهاد شود:
- معاینه لگن جهت مشاهده علائمی مانند نازکی، کبودی و خشکی واژن
- آزمایش خون جهت بررسی وضعیت هورمون‌ها و سایر موارد
- نمونه برداری از ترشحات واژن جهت بررسی علل میکروبی
درمان خشکی واژن در قزوین
با توجه به شدت بیماری می‌توانید از درمان‌های مختلف بهره ببرید. درمان آتروفی واژن خصوصا در گذشته هورمون تراپی بود. درمان های موضعی با پمادهای استروژن انجام می‌گرفت. اما به علت احتمال افزایش ابتلا به سرطان سینه این نوع درمان قابل استفاده طولانی مدت و به طور تکرار شونده را ندارد. راه های دیگری برای درمان آتروفی واژن وجود دارد که خانم دکتر در ویس زیر به صورت کوتاه و جامع پاسخ داده اند.
مرحله اول: استفاده از محصولات بدون نسخه
روان کننده‌ها و مرطوب کننده‌های واژن که در اغلب داروخانه‌ها و بدون نسخه در دسترس هستند در مرحله‌ی اول درمان می‌تواند انتخاب مناسبی باشد، استفاده از مرطوب کننده‌ها و روان کننده‌ها موجب کاهش درد در حین رابطه جنسی می‌شود و سایر علائم را نیز تا حدودی بهبود می‌بخشد.
مرطوب کننده‌های واژن را باید با توجه به نوع محصول هر چند روز یکبار داخل پوشش واژن استفاده نمائید اما روان کننده‌ها باید قبل از رابطه جنسی استفاده شود.
نکته قابل توجه: بهتر است از داروهای بدون نسخه و بدون اطلاع پزشک خودداری کنید و تا جای ممکن قبل از استفاده از هر نوع دارویی توسط متخصص زنان معاینه شوید.
مرحله دوم: مراجعه به پزشک و دارو درمانی
داروهایی که در درمان خشکی واژن به کار می‌روند با جایگزین کردن استروژن موجب برطرف شدن علائم خشکی واژن می‌شوند، این داروها فقط باید با تجویز پزشک مصرف شوند.
استروژن جایگزین ممکن است به صورت پماد، حلقه و یا قرص استروژن باشد. پماد و قرص به صورت مستقیم با استفاده از اپلیکاتور در واژن استفاده می‌شود، مصرف این داروها معمولاً به صورت روزانه تا زمان التیام علائم باید ادامه داشته باشد و سپس در صورت نیاز مصرف آنها به صورت هفتگی کاهش می‌یابد.
حلقه‌های حاوی استروژن وقتی داخل واژن قرار بگیرند هر روز دوز خاصی از استروژن را وارد واژن می‌نمایند و پس از 3 ماه باید خارج و با حلقه‌ی جدید جایگزین شوند.
در برخی از موارد نیز داروهای استروژن خوراکی و یا شیاف‌های واژینال ممکن است تجویز شود.
انتخاب دوز مناسب و نوع دارو بر اساس نظر پزشک و با توجه به شرایط بیمار و شدت بیماری او تجویز می‌شود بنابراین از مصرف خودسرانه‌ی هرگونه داروی هورمونی در جهت درمان خشکی واژن پرهیز نمائيد.
بهترین درمان خشکی واژن
استفاده از کرم‌های مرطوب کننده و نرم کننده واژینال به صورت هفته ای 2 تا 3 بار استفاده می شود که این درمان کوتاه مدت است. بهترین و جدیدترین تکنولوژی که در قزوین توسط متخصص زنان انجام می‌گیرد استفاده از لیزر co2 فرکشنال هست. در این نوع درمان لیزر باعث می‌شود سلول‌های آسیب دیده ریزش داشته باشند. بدین طریق و با کلاژن سازی و افزایش خونرسانی به سلول های ناحیه زیرین باعث جوانسازی سلول های آسیب دیده ناحیه واژن شده و علائم بیمار برطرف خواهد شد.
این نوع درمان نیاز به 3 تا حداکثر 5 جلسه درمان دارد. که معمولا بیمار با 3 جلسه درمان از نتیجه و روند درمانی پاسخ مثبت می گیرند. درصد موفقیت درمان خشکی واژن با استفاده از لیزر 70 تا 80 درصد گزارش شده است.
